FMCG คืออะไร
FMCG ย่อมาจาก Fast-Moving Consumer Goods เป็นคำศัพท์ที่นักการตลาดใช้ในการเรียกสินค้าอุปโภคบริโภคที่ถูกซื้อมาและขายไปอย่างรวดเร็ว มีต้นทุนค่อนข้างต่ำ และเข้าถึงผู้บริโภคได้ในวงกว้าง
FMCG เป็นสินค้าลักษณะไหนบ้าง
สินค้า FMCG มักจะเป็นสินค้าที่เกี่ยวข้องกับปัจจัย 4 และการใช้ชีวิตประจำวัน ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็นหมวดหมู่คร่าวๆ ได้ดังนี้
ผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่ม (Food and Beverages)
อาหารและเครื่องดื่มเป็น FMCG Product ที่ได้รับความนิยมและมีอัตราการบริโภคสูงที่สุดในตลาด โดยมีสินค้าประเภทย่อยที่สำคัญเช่น
1. ขนมขบเคี้ยว (Snacks)
อาหารว่างรูปแบบซองที่รับประทานได้ในทุกช่วงเวลาของวัน หาซื้อง่ายตามร้านสะดวกซื้อและโชว์ห่วย มีหลากหลายรูปแบบให้เลือก
2. เครื่องดื่มไม่ผสมแอลกอฮอล์ (Non-Alcoholic Beverages)
เครื่องดื่มขวดและกระป๋องที่เราพบเจอในชีวิตประจำวัน น้ำอัดลม น้ำหวาน และน้ำชา เป็นอีกหนึ่งหมวดหมู่สินค้า FMCG ที่ขายดีตลอดกาล
3. สินค้าประเภทนม (Dairy)
นม รวมถึงสินค้าอื่นๆ ที่มีนมวัวเป็นส่วนประกอบ เช่นนมผง โยเกิร์ต เนย ครีม และชีส ถือเป็นอีกหนึ่งตลาดอาหารที่ใหญ่มากในประเทศไทย โดยเฉพาะในวงการขนมหวานและเบเกอร์รี
ผลิตภัณฑ์ดูแลร่างกาย (Personal Care)
อีกหนึ่งกลุ่มสินค้าที่สำคัญสำหรับ FMCG Industry แม้ว่าความถี่ในการซื้อจะไม่เท่าอาหารและเครื่องดื่ม แต่ก็ยังเป็นสินค้าที่จำเป็นในชีวิตประจำวันและขาดไม่ได้ สามารถแบ่งเป็นประเภทย่อยได้ดังนี้
1. ผลิตภัณฑ์สำหรับอาบน้ำและดูแลร่างกาย (Toiletries)
ยาสระผม ครีมอาบน้ำ ครีมนวดผม โลชั่น ครีมโกนหนวด และน้ำหอม ล้วนจัดอยู่ในหมวดหมู่นี้
2. ผลิตภัณฑ์ดูแลผิวหน้า (Skin Care)
เซรั่ม ครีมทาหน้า ครีมกันแดด แอมพูล โทเนอร์ น้ำตบต่างๆ ล้วนเป็นส่วนหนึ่งของ Skin Care ที่สร้างมูลค่าการตลาดมหาศาล
3. ผลิตภัณฑ์ดูแลผม (Hair Care)
สินค้าในหมวดหมู่นี้ได้แก่ทรีทเมนต์หมักผม ออยบำรุงผม เจลและสเปรย์จัดแต่งทรงผม และย้อมผม
4. ผลิตภัณฑ์ดูแลช่องปาก (Oral Care)
ได้แก่ แปรงสีฟัน ยาสีฟัน น้ำยาบ้วนปาก ไหมขัดฟัน และผลิตภัณฑ์ฟอกฟันขาวอื่นๆ
ผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพ (Health & Wellness)
ถือเป็นตลาดที่มีความเฉพาะกลุ่มมากกว่าอาหาร เครื่องดื่ม และของใช้ส่วนตัว แต่ก็มีการเติบโตอย่างต่อเนื่องโดยเฉพาะหลัง Covid-19 ที่คนเริ่มหันมาสนใจสุขภาพมากขึ้น โดยมีประเภทย่อยแตกต่างกันไปตามจุดประสงค์การใช้งาน ได้แก่
1. ยาสามัญประจำบ้าน (Over-the-Counter Medicines)
ยาแก้ปวด ยาแก้ท้องเสีย ยาลดกรด และยาอื่นๆ ที่สามารถหาซื้อได้ตามร้านขายยาโดยไม่ต้องมีใบสั่งยาจากแพทย์ ถือเป็นสินค้า FMCG ปัจจัยสี่ แม้จะไม่ต้องใช้ทุกวัน แต่ก็เป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ และต้องมีติดบ้านไว้เสมอ
2. อาหารเสริมเพื่อสุขภาพ (Vitamins & Supplements)
สินค้าในหมวดหมู่นี้ได้แก่วิตามิน ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร บำรุงร่างกาย ที่ไม่ได้มีจุดประสงค์หลักเป็นการรักษาโรคเหมือนยาสามัญประจำบ้าน แต่ก็ได้รับความนิยมไม่น้อยในยุคปัจจุบัน
3. เครื่องดื่มเสริมอาหาร (Health Drinks)
Protein Shake และเครื่องดื่มอื่นๆ ที่ใช้ในการเสริมสร้างกล้ามเนื้อและทดแทนมื้ออาหาร เป็นที่รู้จักกันดีในหมู่คนออกกำลังกาย เล่น Weight และลดน้ำหนัก
ผลิตภัณฑ์สำหรับครัวเรือน (Home Care)
แม้จะไม่ได้เกี่ยวข้องกับร่างกายของเราโดยตรง แต่ก็ถือเป็นอีกหนึ่งหมวดหมู่ที่ค่อนข้างใหญ่ใน FMCG Industry เพราะบ้านหรือที่อยู่อาศัยเป็นสิ่งที่เกี่ยวข้องกับความเป็นอยู่ของเราโดยตรง สินค้าประเภท Home Care สามารถแบ่งเป็นประเภทย่อยได้คร่าวๆ ดังนี้
1. ผลิตภัณฑ์สำหรับซักผ้า (Laundry Detergents)
ผงซักฟอก น้ำยาซักผ้า น้ำยาปรับผ้านุ่ม หรือผลิตภัณฑ์อื่นๆ ที่ช่วยลบรอยเปื้อนบนเสื้อผ้า จัดว่าเป็น Laundry Detergents ทั้งสิ้น
2. ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด (Cleaning Agents)
น้ำยาและสเปรย์ทุกชนิดที่ใช้ในการทำความสะอาดพื้นผิว ไม่ว่าจะเป็นน้ำยาล้างจาน น้ำยาล้างห้องน้ำ และน้ำยาทำความสะอาด ช่วยให้บ้านสะอาดและปลอดเชื้อโรค
3. ผลิตภัณฑ์ปรับอากาศ (Air Fresheners)
สินค้าในกลุ่มนี้มาในหลากหลายรูปแบบ ที่เห็นได้ค่อนข้างบ่อยจะเป็นสเปรย์ แต่ก็มีรูปแบบเจล และไอน้ำบ้าง ช่วยทำให้อากาศสดชื่น อยู่สบายยิ่งขึ้น
ผลิตภัณฑ์สำนักงาน (Office and School Supplies)
ผลิตภัณฑ์บางอย่างที่เราใช้ในที่ทำงานและโรงเรียนมีลักษณะใช้แล้วหมดไป ต้องเปลี่ยนบ่อยๆ หรือต้องหามาเติมอย่างสม่ำเสมอ ยกตัวอย่างเช่น
1. เครื่องเขียน (Stationery)
ปากกา ดินสอ ยางลบ ลิขวิดเปเปอร์ และ Post-it ทั้งหมดนี้เป็นสินค้าที่พนักงานและนักเรียนักศึกษาต้องใช้อยู่เสมอ
2. กระดาษ (Papers)
กระดาษ A4 ที่ใช้ในการเขียน ปรินท์งาน และถ่ายเอกสาร ต้องคอยซื้อเติมเรื่อยๆ และขาดไม่ได้เลย
3. สมุด (Notebooks)
ทั้งสมุดจดงานธรรมดา สมุดแบบฉีก สมุดไดอารี และสมุด Schedule Planner ล้วนเป็นสินค้าในหมวดหมู่ผลิตภัณฑ์สำนักงานทั้งสิ้น
ธุรกิจไหนบ้างในประเทศไทยที่ขายสินค้า FMCG
1. Unilever
FMCG Company อันดับหนึ่งของประเทศไทยที่กินส่วนแบ่งตลาดของสินค้า FMCG ในเกือบทุกประเภท จากรายงานผลสำรวจการบริโภคอุปโภคสินค้า FMCG ระดับครัวเรือน พบว่า 99% ใช้ผลิตภัณฑ์ของ ถึง Unilever 3 ครั้งต่อวันด้วยกัน
Unilever มีสินค้าอุปโภคบริโภคมากมายในหลายหมวดหมู่ เช่น
- อาหารและเครื่องดื่ม: Wall’s, คนอร์, Best Foods)
- ผลิตภัณฑ์ดูแลร่างกาย: POND’S, Rexona, Vaseline, Sunsilk
- ผลิตภัณฑ์สำหรับครัวเรือน: ซันไลต์, Comfort, บรีส
2. L’Oréal
เครือผลิตภัณฑ์ดูแลผิวและเครื่องสำอางที่ใหญ่ที่สุดในโลก แม้ลอรีอัลจะไม่ได้มีสินค้าที่กระจากตัวอยู่ในหลากหมวดหมู่เท่า Unilever แต่ก็มีแบรนด์มากมายที่ได้รับความนิยมในหมวดหมู่ของ Skin Care ให้ผู้บริโภคได้เลือกใช้ โดยสามารถแบ่งได้เป็นสามหมวดหลักคือ
- Luxury Division: เครื่องสำอางและผลิตภัณฑ์บำรุงผิว Counter Brand เน้นจับกลุ่มผู้บริโภคที่มี Lifestyle หรูหรา ได้แก่แบรนด์ Lancôme, Biotherm, YSL, และ Armani
- Active Cosmetic Division: ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวที่ได้รับการคิดค้นโดยแพทย์ผิวหนัง เหมาะกับคนที่มีปัญหาเรื่องผิวโดยเฉพาะ ได้แก้แบรนด์ La Roche Posay, Vichy และ Cerave
- Consumer Product Division: เน้นเจาะกลุ่มคนทั่วไป ใครๆ ก็สามารถเข้าถึงได้ ได้แก่แบรนด์ Maybelline, Garnier
3. CP
บริษัทผลิตภัณฑ์อาหารยักษ์ใหญ่ที่ทุกคนรู้จักกันดี มีสินค้าแปรรูปทางการเกษตรให้เลือกหลากหลาย และมีจุดจำหน่ายอยู่ทั่วประเทศ นอกจากจะจำหน่ายสินค้าด้วยตัวเองแล้ว CP ยังขยายกิจการไปถึงการทำ Retail เช่น 7-11 และ Makro เพื่อคุมการกระจายสินค้าด้วยตัวเองอีกด้วย
เช่นเดียวกับ L’Oréal แม้ CP จะไม่ได้มีสินค้าหลายหมวดหมู่เท่ากัย Unilever แต่ก็เป็นอันดับต้นๆ ในเรื่องของผลิตภัณฑ์แปรรูปที่ผู้คนต้องกินต้องใช้ตลอดเวลา ทำให้สามารถเพิ่มยอดขายได้อย่างต่อเนื่อง
สรุป
สินค้า FMCG เป็นสินค้าที่ได้รับความนิยมตลอดกาล เนื่องจากเป็นสินค้าที่มีความเกี่ยวข้องกับการใช้ชีวิตประจำวันของผู้คนโดยตรง และมีอัตราการบริโภคสูง จึงทำให้มีผู้เล่นในตลาดค่อนข้างหลากหลาย และถือเป็น Industry ที่มีการแข่งขันค่อนข้างรุนแรง
ด้วยเหตุนี้ FMCG Company ทั่วโลกจึงทุ่มเทเงินให้กับการสร้างแบรนด์และการทำโฆษณา รวมถึงการคิดค้นสินค้าใหม่ๆ เพื่อให้ตอบโจทย์รสนิยมของผู้บริโภคที่เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ซึ่งเป็นส่วนที่นำมาปรับใช้ได้กับผลิตภัณฑ์ และบริการในอุตสาหกรรมอื่นๆ ได้ด้วยเช่นกันครับ
