โมเดลธุรกิจ B2B คือ? ต่างจาก B2C และ B2B2C อย่างไร [พร้อมตัวอย่าง]

ความเข้าใจเกี่ยวกับประเภทโมเดลธุรกิจเป็นสิ่งสำคัญที่คนเริ่มต้นทำธุรกิจทุกคนควรรู้ โดยเฉพาะความแตกต่างระหว่างโมเดลธุรกิจแบบ B2B (Business to Business) B2C (Business to Consumer) และ B2B2C (Business to Business to Customer) ซึ่งเป็นเรื่องที่สำคัญมาก เพราะมีผลต่อการกำหนดกลยุทธ์ทางการตลาด การดำเนินธุรกิจขององค์กร การนำเสนอสินค้าและบริการ ฯลฯ ซึ่งในบทความนี้เราจะพาทุกคนไปทำความรู้จักและความแตกต่างระหว่างโมเดลธุรกิจ ทั้งหมดนี้ที่กล่าวมานี้ เพื่อการดำเนินธุรกิจให้เหมาะสมกับตลาดและกลุ่มเป้าหมายนั่นเอง

ธุรกิจ B2B คืออะไร

B2B ย่อมาจาก Business to Business คือ โมเดลการทำธุรกิจระหว่างองค์กรกับองค์กร ซึ่งการขายแบบ B2B เป็นการขายสินค้าหรือบริการให้กับกลุ่มผู้ลงทุนธุรกิจด้วยกันเอง โดยรายได้จะมาจากองค์กร หน่วยงาน หรือบริษัทว่าจ้าง เช่น ผู้รับจ้างผลิตสินค้า ผู้ผลิตหรือจัดหาวัตถุดิบ ผู้ให้บริการด้านระบบ E-Commerce ผู้ให้บริการพื้นที่จัดเก็บสินค้า เอเจนซี่ให้บริการด้านการตลาดและโฆษณา เป็นต้น

ซึ่งการทำธุรกิจแบบ B2B นับว่ามีความสำคัญมากต่อการเติบโตและความสำเร็จขององค์กร หน่วยงาน หรือบริษัทหลาย ๆ แห่ง เนื่องจากเป็นการส่งเสริมการดำเนินธุรกิจของคู่ค้า ดังนั้นผู้ที่ทำธุรกิจ B2B Marketing นอกจากจะต้องวิเคราะห์ SWOT, 4Ps ของตนเองแล้ว ต้องมีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับความต้องการและความคาดหวังของลูกค้าที่เป็นองค์กรด้วยกันเองด้วย เพราะมีผลต่อความน่าเชื่อถือ ความไว้วางใจ และการสร้างความสัมพันธ์กับลูกค้าในการทำงานร่วมกันระยะยาว

ธุรกิจ B2B ในไทยมีอะไรบ้าง?

ยกตัวอย่างธุรกิจ B2B ในไทย เช่น

---

ธุรกิจ B2C คืออะไร

B2C หรือที่ย่อมาจาก Business to Customer คือ โมเดลการทำธุรกิจระหว่างผู้ค้า/ผู้ประกอบการ/เจ้าของแบรนด์ต่าง ๆ กับกลุ่มลูกค้าหรือผู้บริโภคทั่วไป ไม่ว่าจะเป็นการขายสินค้าหรือบริการต่าง ๆ ทั้งทางออนไลน์ และออฟไลน์ ยกตัวอย่างธุรกิจเช่น การเปิดร้านขายอาหาร เปิดร้านทำผม ร้านต่อขนตา อู่ซ่อมรถ การขายเสื้อผ้า อาหารเสริมผ่านออนไลน์ ธุรกิจโรงแรม ทัวร์ คลินิกความงาม เป็นต้น

ซึ่งการทำธุรกิจประเภท B2C จำเป็นจะต้องสร้างความพึงพอใจและตอบสนองความต้องการของลูกค้าอย่างมากที่สุด เพื่อให้ลูกค้าเกิด Customer Loyalty คือ ความจงรักภักดีต่อแบรนด์ ผ่านการซื้อซ้ำ การมีส่วนร่วมกับแบรนด์ เชื่อมั่น ไว้วางจน ตลอดจนแนะนำให้ผู้อื่นมาใช้บริการหรือซื้อสินค้าตามด้วย ดังนั้นผู้ที่ทำธุรกิจแบบ B2C ไม่ว่าจะเป็นธุรกิจขนาดเล็กหรือใหญ่ จำเป็นต้องศึกษาพฤติกรรมของผู้บริโภค ทำการศึกษาตลาดเสมอ รวมถึงวิเคราะห์ SWOT เพื่อให้รู้ว่าจุดแข็ง จุดอ่อน อุปสรรคในการทำธุรกิจ และโอกาสในการพัฒนาธุรกิจของตนเองว่ามีอะไรบ้าง นำไปสู่การสร้างผลกำไรและการเติบโตของธุรกิจในระยะยาว

ธุรกิจ B2C ในไทยมีอะไรบ้าง?

ยกตัวอย่างธุรกิจ B2C ในไทย เช่น 

---

ธุรกิจ B2B2C คืออะไร

B2B2C ย่อมาจากคำว่า Business to Business to Customer เป็นโมเดลธุรกิจที่เปรียบเสมือนตัวกลาง ให้ผู้ประกอบการหรือเจ้าของธุรกิจได้เจอกับผู้บริโภค เป็นตัวกลางให้ผู้ขายและผู้ซื้อได้มาเจอกัน ในแง่ของผู้ประกอบการหรือผู้ค้าก็จะได้เพิ่มความสามารถในการขายสินค้าและบริการได้มากยิ่งขึ้น เข้าถึงกลุ่มลูกค้าได้มากขึ้น ส่วนผู้บริโภคก็จะได้รับความสะดวกสบายในการซื้อสินค้าและบริการนั่นเอง ซึ่งเป็นการรวมเอาจุดเด่นของ B2B และ B2C เข้าไว้ด้วยกัน ยกตัวอย่างเช่น Shopee, Lazada, Amazon แพลตฟอร์มที่รวมแบรนด์ธุรกิจต่าง ๆ ไว้มากมายให้ผู้บริโภคได้ซื้อสินค้าและบริการ

ธุรกิจ B2B2C ในไทยมีอะไรบ้าง

ยกตัวอย่างธุรกิจ B2B2C ในไทย เช่น

---

ธุรกิจ B2B แตกต่างกับ B2C และ B2B2C อย่างไร

1. กลุ่มเป้าหมาย

• B2B กลุ่มลูกค้า คือ องค์กร หน่วยงาน บริษัท
• B2C กลุ่มลูกค้า คือ ผู้บริโภคทั่วไป รายบุคคล

• B2B2C กลุ่มลูกค้า คือ องค์กร หน่วยงาน บริษัท และผู้บริโภคทั่วไป

2. การสื่อสาร

• B2B เน้นการสื่อสารไปยังบุคคลระดับผู้จัดการ ผู้บริหาร เจ้าของบริษัท ที่มีอำนาจในการตัดสินใจร่วมธุรกิจ
• B2C เน้นการสื่อสารไปยังกลุ่มผู้บริโภคทั่วไป ทั้งกลุ่มเป้าหมายหลัก กลุ่มเป้าหมายรอง และทางอ้อมด้วย

• B2B2C เน้นการสื่อสารไปทั้งองค์กร หน่วยงาน บริษัท และผู้บริโภคทั่วไป

3. เทคนิคการทำการตลาด

• B2B สำหรับเทคนิคการทำ B2B Marketing จะเน้นการสร้างความน่าเชื่อถือให้กับแบรนด์ การเป็นตัวจริง เป็นผู้นำ ผู้เชี่ยวชาญด้านนั้น ๆ เพื่อให้เจ้าของธุรกิจหรือคู่ค้าเซ็นสัญญาระยะยาวหรือต่อสัญญาเรื่อย ๆ 
• B2C ใช้เทคนิคการทำการตลาดด้วยการพูดถึงจุดเด่นของสินค้าและบริการ โปรโมชัน เพื่อให้ลูกค้าตัดสินใจซื้อสินค้าได้อย่างรวดเร็ว  

• B2B2C เนื่องจากเป็นตัวกลางในการทำธุรกิจระหว่างเจ้าของธุรกิจกับผู้บริโภค ดังนั้นต้องใช้เทคนิคการทำการตลาดด้วยการสร้างความน่าเชื่อถือให้กับตนเอง เพื่อดึงดูดให้เจ้าของธุรกิจไว้ใจ เชื่อใจ เข้ามาใช้บริการ เช่น ขั้นตอนการทำงานภายในที่เป็นระบบ ติดต่อได้ง่าย คลังเก็บสินค้าที่ปลอดภัย ความเสถียรของระบบการสั่งซื้อ ความปลอดภัยในการรักษาข้อมูลส่วนตัวลูกค้า หน้าตาเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชันที่ใช้งานง่ายเพื่ออำนวยความสะดวกให้กับลูกค้า การส่งมอบประสบการณ์ดี ๆ ไปยังผู้บริโภคปลายทาง เป็นต้น

ตัวอย่างการทำการตลาดของธุรกิจ Business to Business

อย่างที่บอกไปว่ากลุ่มลูกค้าของ B2B คือ องค์กร หน่วยงาน หรือบริษัทต่าง ๆ ดังนั้นจะต้องทำการตลาดโดยเน้นการสื่อสารไปยังบุคคลระดับผู้จัดการ ผู้บริหาร เจ้าของบริษัท ที่มีอำนาจในการตัดสินใจร่วมธุรกิจ ซึ่งการทำการตลาดของธุรกิจ B2B ที่นิยมกัน เช่น

1. การทำ SEO 

การทำ SEO Content หรือผลิตคอนเทนต์ที่มีเนื้อหาคุณภาพ พร้อมกับใส่คีย์เวิร์ดที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจลงไปในเว็บไซต์หน้าหลักของเรา รวมไปถึงการทำ Backlink จะทำให้กลุ่มลูกค้าของเราค้นเจอเราบนเว็บไซต์ผ่านคีย์เวิร์ดต่าง ๆ ที่เรากำหนดลงไป ซึ่งจะช่วยเพิ่มลูกค้ารายใหม่ และเป็นการช่วยสร้างภาพลักษณ์ ความน่าเชื่อถือของธุรกิจได้ด้วย

2. ใช้สื่อ Social Media

การใช้สื่อ Social Media ในการทำ Social Media Marketing, Branding Content การแชร์ความสำเร็จของลูกค้าที่เข้ามาใช้บริการ หรือการทำ Content Marketing ที่มีคุณภาพ เช่น การให้ความรู้ทางการตลาด นอกจากจะช่วยสร้างการรับรู้ ภาพลักษณ์ที่ดี และความน่าเชื่อถือให้กับธุรกิจได้แล้ว ยังเป็นการช่วยเพิ่มฐานลูกค้าและรักษาความสัมพันธ์ทางธุรกิจระหว่างคู่ค้าได้ด้วย

3. การทำ E-Mail Marketing

ไม่ว่าจะเป็นการส่งอีเมลประชาสัมพันธ์ การส่งอีเมลเพื่อการโฆษณาสินค้าและบริการใหม่ ๆ การมอบโปรโมชันพิเศษ ฯลฯ มีส่วนช่วยเพิ่มลูกค้ารายใหม่ รวมถึงการใช้บริการซ้ำได้

สรุปคำนิยามของธุรกิจแบบ B2B B2C และ B2B2C

	B2B	B2C	B2B2C
ย่อมาจาก	Business to Business	Business to Customer	Business to Business to Customer
รูปแบบธุรกิจ	การทำธุรกิจระหว่างองค์กรกับองค์กร	การทำธุรกิจระหว่างผู้ค้ากับผู้บริโภคทั่วไป	ตัวกลางให้ผู้ประกอบการหรือเจ้าของธุรกิจได้เจอกับผู้บริโภค
กลุ่มเป้าหมาย	องค์กร หน่วยงาน บริษัท	ผู้บริโภคทั่วไป รายบุคคล	องค์กร หน่วยงาน บริษัท และผู้บริโภคทั่วไป
การสื่อสาร	เน้นการสื่อสารไปยังบุคคลที่มีอำนาจในการตัดสินใจร่วมธุรกิจ	เน้นการสื่อสารไปยังกลุ่มผู้บริโภคทั่วไป	เน้นการสื่อสารไปทั้งองค์กร หน่วยงาน บริษัท และผู้บริโภคทั่วไป
การตลาด	เน้นการสร้างความน่าเชื่อถือ เพื่อรักษาการต่อสัญญาระยะยาว	จุดเด่นของสินค้าและบริการ โปรโมชัน เพื่อให้ลูกค้าตัดสินใจซื้อสินค้าได้อย่างรวดเร็ว	สร้างความน่าเชื่อถือ เพื่อส่งมอบประสบการณ์ดี ๆ ไปยังผู้บริโภคปลายทาง

โมเดลการทำธุรกิจแบบ B2B, B2C และ B2B2C นั้นมีวิธีการและแนวคิดที่แตกต่างกัน ซึ่งการเลือกใช้โมเดลก็ขึ้นอยู่กับลักษณะของธุรกิจและกลุ่มเป้าหมายที่ต้องการให้บริการ โดยเจ้าของธุรกิจทุกคนต้องเข้าใจความแตกต่างระหว่างโมเดลธุรกิจเหล่านี้อย่างลึกซึ้ง เพื่อให้สามารถสามารถวางแผนและดำเนินธุรกิจไปในทิศทางที่เหมาะสมกับเป้าหมายของตนเองได้อย่างมีประสิทธิภาพ